Việt kiều có thể mua nhà trong nước thuận lợi hơn

Luật Đất đai mới có nhiều điểm mới, tập trung vào 5 nhóm vấn đề. Trong đó, có nhóm các quy định nhằm bảo vệ tốt hơn quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất, bao gồm cả người Việt định cư ở nước ngoài.

Theo Điều 4 của luật, quy định về người sử dụng đất đã được bổ sung thêm nhóm gốc Việt định cư ở nước ngoài nhưng không có quốc tịch Việt Nam, hay gọi là Việt kiều. Nhóm này sẽ được hưởng đầy đủ quyền lợi về đất đai và nhà ở, tương tự như công dân trong nước và người Việt định cư ở nước ngoài (người có quốc tịch Việt Nam).

Trong luật mới, Điều 28 cũng quy định cụ thể rằng người gốc Việt định cư ở nước ngoài được phép mua, thuê nhà ở liên quan đến quyền sử dụng đất, nhận quyền sử dụng đất trong các dự án phát triển nhà ở; nhận thừa kế quyền sử dụng đất và các loại đất khác trong cùng thửa đất có nhà (luật hiện hành không có những quy định này).

Ông Nguyễn Văn Hậu, Phó chủ nhiệm Đoàn Luật sư TP HCM cho biết các quy định trong luật Đất đai mới, cùng với luật Nhà ở, Kinh doanh Bất động sản có hiệu lực từ năm 2025 sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn cho Việt kiều đầu tư, mua nhà ở tại Việt Nam.

Theo ông Hậu, pháp luật hiện hành đã cho phép Việt kiều mua nhà ở Việt Nam. Tuy nhiên, thủ tục và giấy tờ phức tạp để chứng minh nguồn gốc Việt Nam đã khiến nhiều Việt kiều cảm thấy khó khăn.

Vì vậy, nhiều Việt kiều đã lựa chọn nhờ người thân đứng tên khi mua bất động sản trong nước. Điều này đã dẫn đến những tranh chấp và vụ kiện trong một số trường hợp khi có vấn đề xảy ra trong gia đình. Đồng thời, nhiều chủ đầu tư cũng không biết liệu dự án của họ có được phép bán cho Việt kiều hay không, vì việc này cần được các cơ quan quản lý phê duyệt.

Ông Hậu cho rằng quy định rõ ràng tại Luật Đất đai 2024 sẽ là tiền đề để Chính phủ hướng dẫn các cơ quan tư pháp tạo điều kiện để người dân chứng minh nguồn gốc Việt đơn giản hơn. Điều này sẽ giúp thu hút thêm nguồn kiều hối chảy vào bất động sản Việt Nam trong bối cảnh thị trường vẫn đang gặp khó khăn.

Tại một hội thảo về mua nhà cho người nước ngoài và Việt kiều năm 2023, ông Peter Hồng, Phó chủ tịch thường trực Hiệp hội Doanh nhân Việt Nam ở nước ngoài đã cho biết rất nhiều kiều bào mong muốn trở về nước định cư và đầu tư, nhưng họ không biết cách sở hữu bất động sản ở Việt Nam. Ông cũng nhấn mạnh rằng có khoảng 5,5 triệu người Việt đang sinh sống ở nước ngoài, cùng với hơn 1 triệu thế hệ F2, F3 có nguồn gốc Việt Nam. Trong số này, hơn 20% đã đến tuổi nghỉ hưu và muốn trở về quê hương để đầu tư và gắn bó với nguồn cội. Một khảo sát của Câu lạc bộ Bất động sản TP HCM (HREC) cũng cho thấy khoảng 3 triệu Việt kiều có nhu cầu sở hữu bất động sản khi trở về Việt Nam, trong đó đa số lựa chọn TP HCM.

Theo số liệu từ Ngân hàng Nhà nước TP HCM, lượng kiều hối chảy về thành phố này năm ngoái đã đạt mức cao kỷ lục là 9,46 tỷ USD, tăng 43% so với năm 2022 và chiếm hơn một nửa tổng lượng kiều hối trên cả nước. Lượng kiều hối này gấp 2,7 lần tổng vốn đầu tư trực tiếp từ nước ngoài (FDI) vào thành phố năm 2023 và tương đương khoảng 14% tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP).

Các số liệu này cho thấy tiềm năng lớn trong việc thu hút nguồn kiều hối và đầu tư từ người Việt kiều. Với sự cải thiện của Luật Đất đai 2024, Chính phủ có thể hướng dẫn các cơ quan tư pháp tạo điều kiện thuận lợi hơn để người dân chứng minh nguồn gốc và sở hữu bất động sản ở Việt Nam.