Năm bùng nổ của hạ tầng giao thông

Những con số kỷ lục

Tại hội nghị tổng kết công tác năm 2023, Bộ trưởng Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thắng thông báo rằng đến tháng 12, tỷ lệ giải ngân của Bộ đạt khoảng 90% kế hoạch và dự kiến sẽ đạt trên 95% vào cuối năm. Năm nay, Bộ trưởng được Chính phủ giao hơn 94.160 tỉ đồng để giải ngân, tăng gấp 1,7 lần so với năm 2022 và gấp 2,2 lần so với năm 2021. Đây là một con số kỷ lục chưa từng có.

Trong 10 sự kiện kinh tế - xã hội nổi bật nhất năm 2023 được Chính phủ công bố, những thành tựu trong phát triển hạ tầng giao thông đã được đề cập. Đặc biệt, năm 2023 là năm có nhiều dự án cao tốc hoàn thành và khởi công mới nhất trong hơn một thập kỷ qua.

Từ khi nhiệm kỳ bắt đầu, đã hoàn thành và đưa vào sử dụng 729 km đường cao tốc, nâng tổng số km đường cao tốc đưa vào khai thác lên 1.892 km. Đồng thời, đang tiến hành thi công khoảng 1.700 km đường cao tốc, với mục tiêu hoàn thành và vượt mục tiêu cả nước có khoảng 3.000 km đường cao tốc vào năm 2025 và 5.000 km đường cao tốc vào năm 2030.

Về hàng không, đã hoàn thành và đưa vào khai thác Nhà ga hành khách T2, cảng hàng không Phú Bài và Điện Biên. Các vướng mắc để khởi công nhà ga hành khách T3 - Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất và dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành cũng đã được giải quyết.

Hàng loạt dự án cao tốc hoàn thành và khởi công trong năm 2023

Trong thời gian vừa qua, Chính phủ đã không chỉ tập trung vào việc đầu tư nguồn lực cho các dự án hạ tầng giao thông ở các đô thị lớn, mà còn thể hiện quyết tâm cao khi hoàn thành và khởi công hàng loạt dự án ở các vùng đất trũng hạ tầng như Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), Tây Nguyên và khu vực miền núi phía Bắc.

ĐBSCL, với 13 tỉnh, thành phố và chiếm 12,2% diện tích tự nhiên của cả nước, là vùng sản xuất nông nghiệp và thuỷ sản lớn nhất của Việt Nam. Vùng này giáp ranh với vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, với TP.HCM là đầu tàu.

Tuy nhiên, ĐBSCL vẫn chưa khai thác hết tiềm năng kinh tế do nhiều khó khăn về hạ tầng giao thông, đặc biệt là các tuyến cao tốc kết nối vùng. Hiện nay, chỉ có 171km cao tốc 4 làn xe được đưa vào khai thác trên toàn vùng.

Để giải quyết vấn đề này, trong một hội nghị diễn ra vào tháng 6/2023, Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý chủ trương vay ODA từ 6 đối tác phát triển lớn nhất với tổng vốn 2,53 tỉ USD cho 16 dự án phát triển bền vững vùng ĐBSCL. Bộ Giao thông Vận tải cũng đã đặt mục tiêu, với 8 dự án cao tốc đang triển khai, phấn đấu đến năm 2026, khu vực ĐBSCL sẽ có khoảng 554km cao tốc.

Các chuyên gia bất động sản Việt Nam cho rằng một trong những yếu tố quan trọng giúp thu hút nguồn vốn đầu tư vào lĩnh vực công nghiệp tại ĐBSCL là sự phát triển các dự án hạ tầng quan trọng. Họ tin rằng, khi mạng lưới này được đồng bộ và hoạt động, khu vực ĐBSCL sẽ trải qua sự thay đổi lớn về diện mạo đô thị cũng như tăng trưởng kinh tế.

Dự án nối đuôi về đích

Sáng ngày 24/12, tại Điện Biên, Thủ tướng Chính phủ của chúng ta, Phạm Minh Chính, đã tỏa sáng khi tuyên bố khánh thành đồng thời 4 dự án hạ tầng giao thông trọng điểm trên toàn quốc. Các dự án này bao gồm cầu Mỹ Thuận 2 và đường cao tốc Mỹ Thuận - Cần Thơ, với tổng vốn đầu tư gần 10.000 tỉ đồng tại khu vực ĐBSCL.

Hai công trình quan trọng này đã được đưa vào sử dụng, góp phần xây dựng một tuyến cao tốc liên thông, kết nối TP.HCM với TP. Cần Thơ - "thủ phủ" miền Tây. Thời gian di chuyển từ TP.HCM đến Cần Thơ giờ đây chỉ còn 2 tiếng, so với trước đây mất tới 3,5 tiếng.

Ngoài ra, hai dự án khác là cao tốc Tuyên Quang - Phú Thọ và sân bay Điện Biên đã được nâng cấp và mở rộng. Cao tốc Tuyên Quang - Phú Thọ với chiều dài 40,2km, 4 làn xe, và vận tốc thiết kế 80km, với tổng vốn đầu tư hơn 3.700 tỉ đồng. Đây sẽ là tuyến đường quan trọng để kết nối các tỉnh Tuyên Quang, Phú Thọ với Hà Nội, đồng thời giảm tải cho quốc lộ 2 và tăng hiệu quả khai thác của tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai. Sân bay Điện Biên sau khi mở rộng cũng đã tăng công suất khai thác nhà ga hành khách từ 300.000 khách/năm lên 500.000 khách/năm.

Trước đó, năm 2023 cũng đã chứng kiến hoàn thành nhiều dự án hạ tầng quan trọng khác. Vào tháng 10, cao tốc quốc lộ 45 - Nghi Sơn dài hơn 43km, với tổng vốn đầu tư hơn 5.500 tỉ đồng và Nghi Sơn - Diễn Châu dài hơn 50km, với tổng vốn đầu tư 7.300 tỉ đồng đã khánh thành. Tháng 5 cũng là thời điểm mở cửa cao tốc Nha Trang - Cam Lâm dài hơn 49km, với tổng đầu tư hơn 7.600 tỉ đồng. Tuyến cao tốc Vĩnh Hảo - Phan Thiết dài hơn 100km qua 4 huyện của tỉnh Bình Thuận cũng đã đi vào hoạt động trong thời gian này. Cuối cùng, vào cuối tháng 4, cao tốc Dầu Giây - Phan Thiết dài gần 100km, với tổng vốn đầu tư hơn 12.500 tỉ đồng cũng đã hoàn thành sau gần 3 năm thi công. Nhờ những dự án cao tốc này, thời gian di chuyển từ TP.HCM đến Phan Thiết giảm xuống còn 2 tiếng thay vì mất 4 đến 5 tiếng như trước đây. Từ TP.HCM đến Nha Trang cũng chỉ mất 4 đến 5 tiếng, giảm hơn một nửa so với việc đi qua quốc lộ 1.

Đây là những thành tựu đáng tự hào và có ý nghĩa lớn đối với sự phát triển hạ tầng giao thông của đất nước. Chính phủ và các nhà đầu tư đã đồng lòng hợp tác để xây dựng những dự án này, nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân và thúc đẩy sự phát triển kinh tế trong khu vực.

Chúng ta hy vọng rằng những cải thiện này sẽ mang lại lợi ích lớn cho cộng đồng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc đi lại và giao thương, cũng như góp phần tăng cường sự kết nối giữa các vùng miền của đất nước. Chúng ta hãy cùng nhau tiếp tục đẩy mạnh phát triển hạ tầng giao thông, để Việt Nam trở thành một quốc gia phát triển mạnh mẽ và phồn vinh.

Tấp nập khởi công

Tháng 6/2023 là một thời điểm đặc biệt, khi hàng loạt tuyến vành đai và cao tốc được khởi công với vốn đầu tư lớn tại nhiều tỉnh thành. Tại Hà Nội, dự án Vành đai 4 - vùng thủ đô đã được khởi công, với chiều dài tổng cộng 112,8km. Đây là một dự án quan trọng, kết nối giao thông giữa Hà Nội và các tỉnh thành lân cận. Tổng vốn đầu tư cho dự án này là 85.800 tỉ đồng, dự kiến hoàn thành vào năm 2026 và đưa vào khai thác từ năm 2027. Đây sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của các khu đô thị mới.

Tại khu vực phía Nam, dự án Vành đai 3 TP.HCM cũng đã chính thức khởi công. Dự án này có tổng vốn đầu tư hơn 75.000 tỉ đồng và kết nối TP.HCM với Đồng Nai, Bình Dương và Long An. Kế hoạch cho dự án này là hoàn thành vào năm 2025 và đưa vào khai thác từ năm 2026. Vành đai 3 TP.HCM sẽ trở thành tuyến giao thông quan trọng, nối liền các trung tâm kinh tế lớn nhất của khu vực phía Nam. Ngoài ra, dự án này cũng sẽ giảm tải cho tuyến giao thông nội thành và tạo ra hành lang logistics giữa các địa phương.
 

Cũng trong tháng 6/2023, dự án cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu cũng đã bắt đầu. Tuyến đường này có chiều dài hơn 53km và tổng vốn đầu tư 18.000 tỉ đồng. Cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu có vai trò quan trọng trong mạng lưới giao thông của khu vực, kết nối với nhiều dự án khác như sân bay Long Thành và đường Vành đai 4.

Đồng thời, tại Đắk Lắk, dự án cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột cũng đã khởi công. Dự án này có tổng vốn đầu tư hơn 22.000 tỉ đồng và là tuyến cao tốc đầu tiên nối khu vực Tây Nguyên với các tỉnh thành duyên hải miền Trung.

Trong khu vực ĐBSCL, dự án cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng cũng đã được khởi công. Tuyến này có chiều dài hơn 188km và tổng chi phí gần 44.700 tỉ đồng, được đầu tư bằng vốn ngân sách. Đây sẽ là tuyến cao tốc trục ngang đầu tiên tại vùng ĐBSCL, kết nối khu vực với hệ thống đường cao tốc quốc gia.

Cuối cùng, trong năm 2023, không thể không nhắc đến việc khởi công nhà ga sân bay quốc tế Long Thành. Đây là một gói thầu có giá trị lên đến 35.000 tỉ đồng và được coi như "trái tim" của sân bay, với công suất lên đến 100 triệu khách/năm sau khi hoàn thành Tháng 6/2023 là một thời điểm đặc biệt trong lịch sử với sự khởi công hàng loạt dự án tuyến vành đai và cao tốc tại nhiều tỉnh thành. Trong số đó, dự án Vành đai 4 - vùng thủ đô tại Hà Nội đã chính thức được khởi công. Dự án này có chiều dài 112,8km, đi qua Hà Nội, Hưng Yên và Bắc Ninh. Tổng vốn đầu tư lên đến 85.800 tỉ đồng, dự kiến hoàn thành vào năm 2026 và đưa vào sử dụng từ năm 2027. Vành đai 4 này sẽ kết nối giao thông giữa Hà Nội và các tỉnh thành lân cận, đồng thời tạo động lực cho sự phát triển của các vùng đô thị mới.

Không chỉ có Hà Nội, mà tại khu vực phía Nam, dự án Vành đai 3 TP.HCM cũng đã bắt đầu khởi công. Đây là một dự án quan trọng, kết nối TP.HCM với Đồng Nai, Bình Dương và Long An. Tổng vốn đầu tư của dự án này lên đến hơn 75.000 tỉ đồng. Dự kiến, tuyến Vành đai 3 TP.HCM sẽ hoàn thành vào năm 2025 và được đưa vào sử dụng từ năm 2026. Khi hoàn thành, đây sẽ trở thành một tuyến giao thông huyết mạch, nối liền các trung tâm kinh tế lớn nhất ở khu vực phía Nam. Đồng thời, tuyến Vành đai 3 cũng giúp giảm tải cho các tuyến giao thông nội thành và tạo ra một hành lang logistics giữa các địa phương.

Ngoài ra, trong tháng 6/2023, dự án cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu cũng đã chính thức khởi công. Tuyến đường này có chiều dài hơn 53km và tổng vốn đầu tư 18.000 tỉ đồng. Cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu sẽ đóng vai trò quan trọng trong mạng lưới giao thông của khu vực, kết nối với nhiều dự án khác như sân bay Long Thành và đường Vành đai 4.

Đồng thời, tại Đắk Lắk, dự án cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột cũng đã khởi công. Đây là tuyến cao tốc đầu tiên nối khu vực Tây Nguyên với các tỉnh thành duyên hải miền Trung, với tổng vốn đầu tư hơn 22.000 tỉ đồng.

Trong khu vực ĐBSCL, dự án cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng cũng đã được khởi công. Tuyến cao tốc này có chiều dài hơn 188km và tổng chi phí gần 44.700 tỉ đồng, được đầu tư bằng vốn ngân sách. Đây sẽ là tuyến cao tốc trục ngang đầu tiên tại vùng ĐBSCL, kết nối khu vực với hệ thống đường cao tốc quốc gia.

Năm 2023, một sự kiện không thể không nhắc đến là khởi công nhà ga sân bay quốc tế Long Thành. Đây là một dự án quan trọng, với gói thầu có giá trị lên đến 35.000 tỉ đồng và được ví như "trái tim" của sân bay. Nhà ga này sẽ có công suất lên đến 100 triệu khách/năm sau khi hoàn thành các giai đoạn.

Trong cuộc "cuộc chiến" để dành được hạng mục quan trọng này, nhiều liên danh trong nước và quốc tế đã tham gia. Cuối cùng, liên danh Vietur là những người đã giành chiến thắng. Đây là một đơn vị do doanh nghiệp Thổ Nhĩ Kỳ đứng đầu, hợp tác cùng với các tên tuổi trong nước như Ricons, Newtecons, SOL E&C, Vinaconex, Công ty CP kết cấu ATAD, Phục Hưng Holdings, Hawee, Hancorp...

Hạ tầng mở lối, bất động sản theo sau

Trong lần phỏng vấn trên báo chí, các chuyên gia về bất động sản đã nhận định rằng, một trong những nguyên tắc quan trọng để phát triển nền kinh tế của mỗi quốc gia là đầu tư vào hạ tầng kỹ thuật, đặc biệt là hạ tầng giao thông.

Những dự án hạ tầng giao thông tạo lực đẩy quan trọng cho thị trường bất động sản

Giao thông có thể được coi là "mạch máu" của nền kinh tế. Hành trình phát triển kinh tế đi đến đâu, văn minh sẽ lan tỏa đến đó. Không thể phủ nhận vai trò quan trọng của hạ tầng giao thông trong việc phát triển kinh tế toàn diện của một quốc gia.

Thực tế đã chứng minh rằng các địa phương như Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Quảng Ninh, Bình Dương, Đồng Nai - nơi có nền kinh tế phát triển tại Việt Nam, đã đầu tư mạnh mẽ vào mạng lưới hạ tầng giao thông. Trong khi đó, nhiều địa phương khác, mặc dù có tiềm năng phát triển lớn, nhưng gặp khó khăn do hạ tầng giao thông chưa được đẩy mạnh.

Hạ tầng giao thông phát triển không chỉ giúp kết nối và di chuyển hàng hoá, giảm tải cho các đô thị hiện có, mà còn mở ra cánh cửa cho sự phát triển của các đô thị mới. Các khu đất dọc theo các tuyến đường mới, nếu được khai thác hiệu quả, sẽ trở thành nguồn thu lớn cho ngân sách nhà nước.

Chẳng hạn, theo kết quả rà soát sơ bộ của TP.HCM, có khoảng 2.413,4ha đất phụ cận dọc theo đường đai 3 TP.HCM, trong đó có khoảng 514ha đất nông nghiệp do Nhà nước quản lý trực tiếp. Dự kiến, việc khai thác và bán đấu giá các khu đất này có thể thu hồi khoảng 26.985 tỉ đồng.

Trong khi đó, UBND TP. Hà Nội cũng đã lập quy hoạch chi tiết hai bên các tuyến đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô, Vành đai 5 - Vùng Thủ đô để tận dụng hiệu quả quỹ đất phụ cận cho các dự án hạ tầng kỹ thuật và các bên đường để đấu giá quyền sử dụng đất, từ đó tạo nguồn thu cho ngân sách.

Khai thác hiệu quả quỹ đất dọc các tuyến giao thông mới đã trở thành chủ đề nóng trong nghị trường Quốc hội. Một đại biểu đã phát biểu rằng các dự án như Vành đai 3 TP.HCM hay Vành đai 4 sẽ biến hàng nghìn hecta đất thành "đất vàng, đất bạc".

Khi tuyến đường này được hình thành, các khu vực lân cận sẽ phát triển thành các trung tâm đô thị, trung tâm thương mại và khu công nghiệp. Đây là một nguồn lực quan trọng cho quá trình phát triển của các vùng.

Do đó, bên cạnh việc phê duyệt xây dựng tuyến đường này, đại biểu đề nghị Chính phủ đưa ra một cơ chế đặc thù để khai thác nguồn lực này cho Quốc hội.

Trong thị trường bất động sản, hạ tầng giao thông luôn là yếu tố quan trọng. Hạ tầng giao thông mở ra cơ hội để hình thành các đô thị vệ tinh. Đây là nơi giúp giảm áp lực dân cư tại các thành phố trung tâm và cung cấp cơ hội tiếp cận bất động sản với giá thấp hơn cho người dân thành phố.

Trong bối cảnh đất trung tâm khan hiếm và đắt đỏ, các doanh nghiệp bất động sản dựa vào sự phát triển hạ tầng giao thông để tìm kiếm quỹ đất mới để phát triển dự án.

Với nhà đầu tư bất động sản, đầu tư theo hạ tầng luôn hấp dẫn. Giá trị của một mảnh đất có thể tăng gấp nhiều lần sau khi đầu tư một cây cầu hay một tuyến cao tốc. Tuy nhiên, theo khuyến cáo của nhiều chuyên gia, phương pháp này cũng mang theo nhiều rủi ro.

Các chuyên gia bất động sản tại Việt Nam cho rằng, đầu tư theo hạ tầng giao thông đòi hỏi nguồn lực và tầm nhìn dài hạn. Một đô thị sôi động cần có hạ tầng kết nối cùng với hạ tầng xã hội và các tiện ích để người dân sinh sống và làm việc.

Các chuyên gia nhắc lại, hình ảnh đô thị "ma" ở Nhơn Trạch có phần là kết quả của việc cầu Cát Lái được lập kế hoạch từ hơn 20 năm trước mà vẫn chưa được xây dựng. Đây là một bài học quý giá về việc đầu tư theo hạ tầng nhưng không đồng bộ.